Luk 8 | NAF | STEP | Kan keyet palaŋan Zisasiyaŋ Galili msalen mka teman ma isikŋan sambe mameti am Zet Zapat Dolakŋaŋ Kawawaŋgalen zemâtâtâtgat katnaŋ mama kanaŋ bududuk bein ke diindom mege. Ma nembaŋane 12 ilinsakwep mamtemien

Luke 8

Imbi notnaŋ Zisasmak mamti mulup mbien

1 Kan keyet palaŋan Zisasiyaŋ Galili msalen mka teman ma isikŋan sambe mameti am Zet Zapat Dolakŋaŋ Kawawaŋgalen zemâtâtâtgat katnaŋ mama kanaŋ bududuk bein ke diindom mege. Ma nembaŋane 12 ilinsakwep mamtemien 2 ma imbi notnaŋ kegogak indamât mebien. Imbi ekŋen ke Zisasiyaŋ eweŋan we bekanaŋmak ma zawalinmak mâtindeye. Ekŋen ke kwilin kapi: Malia ek Makdala mka temangatnaŋ ekmagen we bekanaŋ 7 Zisasiyaŋ mâpeye. 3 Ma ŋen kwitnaŋ Zoana apmaŋ kwitnaŋ Kusa ek Elotgalen mkayelen an damuŋ matatan. Ma imbi ŋen kwitnaŋ Susana ma imbi sambe notnaŋ mânep milawalin ilinaŋgalenaŋ Zisas ma nembaŋane indamukulem mbien.

Wit katnaŋ time muluwen mekokogalen bemzenze zet

(Matiyu 13:1-17; Mak 4:1-12)

4 Âpme mka temaŋ ŋen mka temaŋ ŋen keyelen am sambe penaŋ Zisasmagen koondakti tapme indikti egaŋ bemzenze zet kapigok zeye,

5 “An ŋenaŋ wit katnaŋ muluwen time mekokogalen mege. Meti wit katnaŋ msalen time mekogeen notnaŋ selen totem mepme amnaŋ mekoti selaŋ dukŋan ime ageyaŋ ekti onimbien. 6 Sepem kegogak wit katnaŋ notnaŋ msat memuŋaŋ nanzaŋ keŋan totemepme dukŋaŋaŋ pataŋ zem kwageyaŋgut kasuwaŋ ekme memuŋ beye enenogat msat ke nanzaŋ kuluŋ kâlâŋ. 7 Ma wit katnaŋ notnaŋ nusi keŋan totem mege. Keyet dukŋaŋaŋ pataŋ zem kwapme nusiyaŋ mzilime eiŋeiŋ simti ku kwage. 8 Ma wit katnaŋ notnaŋ msat kelakŋaŋmagen toti kwati penaŋaŋ sambe penaŋ sokbeye. Yaŋaŋ kwep kwepgat penaŋaŋ keŋan katnaŋ sambe sopmaŋ kegok elik mâge.” Zisasiyaŋ zet kegok zemdelaŋ zemti zeye, “An ŋen zet nânâyelen tikŋaŋaŋ tazinaŋ zet kapi ŋep opeimti nâsem.”

9 Âpme Zisasiyet nembaŋane ekŋenaŋ bemzenze zet keyet yaŋaŋ nânâyelen yaŋkwesime 10 egaŋ diindoye, “Kawawaŋaŋ in zet enzilim tazin sambe keyet yaŋaŋ ŋep nânâyelen nâmpepeŋaŋ enenogat bemzenze zet sambe keyaŋ Kawawaŋgalen zemâtâtâtgat katnaŋ mama kanaŋ bududuk bein ke mkawaŋ tabein yaŋgut am ekŋenmagen bemzenze zet etaŋ bewe, eneyet keŋin keyet eyak ku bemindain keyet penaŋ,

‘Am ŋenaŋ zikat eek ektiŋgut kwitnaŋ kwitnaŋ ku maekmâtâlip ma ekŋenaŋ nânâ nâmtiŋgulak yaŋaŋ ku nâmâtâbep.’
(Aizaya 6:9)

Sepem golaŋ zenze an itnaŋaŋ ekŋenaŋ zet bam sokbewe zewien kegok.

Zisasiyaŋ bemzenze zet keyet yaŋaŋ zemkawaŋ beye

(Matiyu 13:18-23; Mak 4:13-20)

11 Bemzenze zet zeya keyet yaŋaŋ kapigok, wit katnaŋ keyaŋ Kawawaŋgalen zetnaŋ bein. 12 Ma wit katnaŋ selen totem mege ke sepemaŋ am Kawawaŋgalen Zet Zapat Dolakŋaŋ manâip yaŋgut Sadaŋaŋ koti Kawawaŋgalen Zet Zapat Dolakŋaŋ nâwienen ke mme Kawawaŋgat ku nâmkiŋpepeyelen ma ekmagen keŋin ku gilik zenzeyelen masokbein. 13 Ma wit katnaŋ nanzaŋ palen toweŋge ke sepemaŋ am ekŋen keboŋaŋ Zet Zapat Dolakŋaŋ nâmtikŋaŋ mti oloŋen palen mmambep yaŋgut kindiŋaŋ msat keŋan baen penaŋ ku towege ke am Zet Zapat Dolakŋaŋ keŋinanen katikŋaŋ ku tageyepmti nukŋaŋ sambe ma sisipeŋpeŋ sambeyaŋ kwabeen nâmkiŋpepeŋin mme towembe. 14 Ma wit katnaŋ notnaŋ tek kukŋaŋmak keŋan totemege ke sepemaŋ am ekŋen Zet Zapat Dolakŋaŋ nâmbewaŋgulak kwitnaŋ kwitnaŋgat yayaŋ omba penaŋ mamip ma mânep milawatgat kandaŋan mamelip ma segesetgalen kwitnaŋ kwitnaŋgat oloŋen mti ilinaŋgat etaŋ maotnâip. Mama mimiŋin keboŋ keyaŋ nâmkiŋpepeŋin mme ku mkatikŋaŋ beme towembep. 15 Ma wit katnaŋ notnaŋ msat kelakŋaŋmagen totemege am ekŋen keboŋaŋ Zet Zapat Dolakŋaŋ nâmti mkatikŋaŋ bemti mambep. Ma Kawawaŋgalen zezapat pembenaŋ am notnaŋmagen zemkawaŋ beme am ekŋen keyaŋ kegogak nâmkiŋpewep.

Lamgalen bemzenze zet

(Matiyu 5:15-16; Mak 4:21-23; Luk 11:33)

16 Âpme amnaŋ lam koŋ bemti menzimaŋ dukŋan ku makwalapenup ma mundum wewe kandaŋan ku mambepenup. Nin lam koŋti munduman tatatnanen sosok bempemann tapme am mka keŋan matalip mbusatnaŋ mambemindein. 17 Nâlen zetn ke lam nemboŋ keyepmti in nâlen zetn zemkawaŋ bewep beme nânâ enziliŋaŋ matazin ke ewe ku enzilim tabe ma nânâ kwatam tazin mâtâpeme kawaŋ bewe.

18 Keyepmti in weyaŋ nâmâtâbep enenogat am ŋen Kawawaŋgalen zetnaŋ nâmti nâmtikŋaŋ mbe beme Kawawaŋaŋ nânâŋaŋ ewe tusumti sawe keyepm egaŋ nânâŋaŋ sambe penaŋ tasawe. Ma am ŋenaŋ zetnaŋ nâmti nâmtikŋaŋ ku mbe beme Kawawaŋaŋ nânâŋaŋ isikŋaŋ ekmak tasain ke menzem mbe.”

Zisasiyet mam notnaneyaŋ eksâgât kobien

(Matiyu 12:46-50; Mak 3:31-35)

19 Âpme Zisasiyet mam notnane ekŋenaŋ Zisas eksâgât kobien yaŋgut am sambeyaŋ ekmagen kot bembuluŋ tabiengapm mamnotnaneyaŋ kot olati belak ganzenan tabien. 20 Kegok mme an ŋenaŋ indikti Zisas kapigok met dunduye, “Mamnodine ekŋenaŋ giksâgât koloyaŋ olati mka tambagumen baen talip.”

21 Kegok zeme Zisasiyaŋ nâmti am ekŋen kapigok diindoye, “Am Kawawaŋgalen zet nâmti maŋgawepup ekŋenaŋ nâgât mam notnne beip.”

Tâgâ temaŋmak nembu mamaŋaŋ Zisasiyet zetnaŋ gawepuwun

(Matiyu 8:23-27; Mak 4:35-41)

22 Kasup ŋengat Zisas ma nembaŋane ilinsakwep waŋgaen motati egaŋ kapigok diindoye, “Kame nin tundua kutumti tundua nembet daeset metne.” Kegok zemnâmti yaŋbemti mebien. 23 Tapmepmambe Zisas melukgapmti waŋgaen meluk weŋge. Taweme tâgâ temaŋ penaŋ kwati tundua mamaŋ temaŋ kumbume waŋga keŋan tuyaŋ towepme waleletgalen mbien. 24 Kegok sokbeme nembaŋane ekŋenaŋ met butemti zewien, “An zikat indanda! Tundua keŋan towesât tapmnupgat wat ndaaŋgalaŋ nde!”

Kegok zeme egaŋ wati tâgâ temaŋ ma tundua mamaŋ zemkulumideme egat zetnaŋ gawepumti tunduayaŋ titokŋepiŋ penaŋ tage ma tâgâyaŋ diŋpeye. 25 Mti ekŋengat kapigok diindoye, “In nâmkiŋpepeŋin yek, ma?”

Kegok zeme nemba ekŋenaŋ menok ke ekti kiŋgati nâmtemtem mti ilinak kapigok zenâwien, “An kapi kwi penaŋ? Egaŋ tâgâ ma tundua mamaŋ zeme zetnaŋ gawepulup!”

Zisasiyaŋ we bekanaŋ an keŋangatnaŋ zemindeme bo keŋanen towemâbien

(Matiyu 8:28-34; Mak 5:1-20)

26 Âpme ekŋenaŋ ke metneti met tundua kutumti Galili msat tundua nembet met Gadala msalen am ekŋenmagen met pataŋ zewien. 27 Ke meti Zisasiyaŋ keŋan mowepme mka keyetnaŋ an ŋen we bekanaŋ sambemak keyaŋ koti Zisas aikge. Egaŋ talak kwisiŋ mamkwage ma mkaen ku mawemtan, egaŋ am sumen kileŋ kileŋ mamamtan. We bekanaŋ an ke kan sambe ek damuŋ mme amnaŋ setnaŋmak betnaŋmak senaŋ zampeme mitim yaloŋti msat tuŋgupman makunzuŋ metan enenogat we bekanaŋaŋ winde same ke mamtan. Âpme we bekanaŋ an keyet keŋaŋ tabienaŋ Zisas ekti ekŋenaŋ egat kwizet ŋakŋak temaŋ kumti an ke msalen mkutum peme Zisasiyet kandaŋan pedondom samti zet omba kapigok zenzeyet zeme zeye, “Zisas geŋ Kawawaŋ Temaŋgalen Nemuŋaŋ penaŋ, geŋ ninmagen mulup msâpmnik ke nin ŋep nânup keyepm nin gâgât gawekunup keyet geŋ nin sindem temaŋ ndandapiŋ.”

Zeme Zisasiyaŋ we bekanaŋ an ke keyet keŋan tageengat yaŋaŋ nâsâti an ke yaŋkwesiye, “Geŋ kwidi kwi?”

Yaŋkwesime zeye, “Neŋ kwitn Sambe Sopmaŋ Penaŋ.” We bekanaŋ sambe penaŋ egat keŋan matatemien keyepm egaŋ kegok zeye.

Zeme Zisasiyaŋ we bekanaŋaŋ, “Anmagengatnaŋ kwaweti mebegat,” zeme nâmti we bekanaŋaŋ

31 Zisas wekum samti zewien, “Geŋ nin ndapmâti ndemane we bekanaŋ nnaŋgalen mundum bekanan ke mebepiŋ.” Kegok zewien.

32 Âpme msat keyet bo maŋge temaŋ kalaŋ nembeleset tati meu tatnimmambien keyepm we bekanaŋ ekŋenaŋ Zisas wekumsamti egaŋ ŋep nâmindeme boyet keŋinan ŋep metobiek keyet yaŋkwesim nâwien. Yaŋkwesime Zisasiyaŋ nâmindeme 33 we bekanaŋaŋ anmagengatnan kwati bo keŋinan towepmâbien. Kegok mme bo maŋge temaŋ ekŋenaŋ kagwiliŋti windem bemti ŋandaŋen palamtoti tunduaen toti tu nimti gakimâbien.

34 Âpme bo damuŋ ekŋenaŋ muluwaŋ sokbeye ke ekti kunzuŋti mka teman ma isikŋan meti keyet zezapat zeme nâmâbien. 35 Menzeme nâmti ekŋenaŋ mka katipemti kwitnaŋ kwitnaŋ sokbeye ke eegalen mebien. Meti ekŋenaŋ Zisasmagen pataŋ zemti ekme an we bekanaŋmak mamtan piwan we ekŋenaŋ peme mopme egat ŋoktikŋaŋ ŋep beme saŋgum melakandu miakti Zisasiyet setnanen totapmaŋge. Ekŋen ma bo damuŋ ilinsakwep ke koekti nâmtemtem mti kiŋgabien. 36 Âpme am ke tati ekme an we bekanaŋmak mamamtanaŋ pembenaŋ beye keyet zapat mimindamâbien. 37 Ekŋenaŋ ke eknâmti Zisasiyaŋ Gadala msat katipemti mebegalen zempewien enenogat ekŋen kiŋgagalaŋ penaŋ indaige keyepmti Zisas ma nembaŋane ekŋen ilinsakwep waŋga keŋan moti mebegalen motapme 38 an we bekanaŋmak Zisasiyaŋ mâpeye egaŋ Zisasmak mebegalen wekumsamti zeye, “Neŋ nâmnemane geŋmak mebi.” Yaŋgut Zisasiyaŋ ŋep ku zemti 39 kapigok zempeye, “Geŋ mka temaŋdan gilik zem meti Kawawaŋaŋ muluwaŋ geŋmagen mge keyet kwizapatnaŋ mpalakŋaŋ bewanik.” Zeme nâmti an egaŋ gilik zem meti Zisasiyaŋ ek weyaŋpeye keyet zet zapatnaŋ amŋane diindomâge.

Imbi nemba gakikiŋaŋmak ma imbi zawatmak egegalen zezapat

(Matiyu 9:18-26; Mak 5:22-43)

40 Âpme Zisasiyaŋ tundua nembet gilik zem kogeen am sambe egat olim peme koge enenogat ekŋenaŋ egat damuŋ matatemien. 41 Kotapme sesewat mka isikŋaŋ amobotnaŋ ŋen maŋge kwitnaŋ Zailas egaŋ Zisasiyet kandaŋan pedondom samti egalen mkaen mebegalen wekumsaye. 42 Enenogat ek nembaŋaŋ imbi kwewetaŋ egat nup kanaŋ 12 etaŋ keyaŋ zawat nukŋaŋ gakikiyelen katnan tage.

Tapme Zisasiyaŋ selen tapmepme am maŋge temaŋ ekmak bembuluŋti tapmepmambien. 43 Tapmepmambienen tuŋguwinangatnaŋ imbi ŋen sipmaŋ nup kan 12 sipmaŋ omba penaŋ belak makwawetan. Egaŋ mânep milawatnaŋ ilindiŋ dokta ekŋen indame weyaŋpepeyelen nâmti indame ekŋenaŋ ŋep ku weyaŋpewien. 44 Âpme imbi keyaŋ am ekŋengat tuŋguwinaset moti Zisas bamanen meti kolopmaŋ butnaŋ atame sipmaŋ keyegak katiye.

45 Mme Zisasiyaŋ ke nâmti zeye, “Am kwiaŋ natain?” Am sambeyaŋ, “Nin yek,” zemâbien.

Zeme Pitayaŋ zeye, “An zikat indanda, am sambeyaŋ gambembuluŋti geŋmagen watakumti tatalip.”

46 Yaŋgut Zisasiyaŋ zeye, “Am ŋenaŋ natame windennaŋ mepme nâyap.”

47 Âpme imbiyaŋ ke eknâyeen ilak mkawaŋ beip nâmti koti sebet diŋdiŋ mti Zisas setnaŋ kandaŋan beŋgumen gunduŋti am sambe zikalinan yaŋaŋ kwilekiyet mti ataye ma zawatnaŋ keyegak ŋep beye keyet zemkawaŋ beye. 48 Mme Zisasiyaŋ egat kapigok zeye, “Ipm, yayaŋ mimipiŋ, geŋ nâmkiŋnenakgapm mma ŋep benik. Keyet keŋdi sewakŋaŋ beme meti mambanik.”

49 Zisasiyaŋ kegok zemti tapme sesewat mkayelen amobotnaŋmagen an ŋenaŋ buŋam zet mkoti kapigok dunduye, “Nembandi ilak gakip, keyet an zikat indanda ku zempeman kolak.” 50 Yaŋgut Zisasiyaŋ zet ke nâmti Zailas kapigok dunduye, “Geŋ kiŋgagapiŋ nâmkiŋpependi mkipmaŋ bemane egaŋ ŋep alik besem.” Zisasiyaŋ Zailasiyet kegok zeme nâme mebien.

51 Meti ekŋenaŋ Zailasiyelen mkaen mepataŋ zemti Zisasiyaŋ am mka keŋan mobogalen indaombeyeen: Pita ma Zân ma Zems ma mambipmanet ekŋen etaŋ mobogalen zemti notnaŋ zemkulumindeye. 52 Kegok mti am si zesu zesu imbi nemba gakiye keyet tapmambien ekŋen Zisasiyaŋ kapigok diindoye, “In ku suit, imbi nemba ek ku gakip ek belak meluk etaŋ tawen.”

53 Kegok zeme ekŋenaŋ penaŋ gakip ke nâmkatik bemti egaŋ zet zeye keyet zeyeŋ temaŋ yeŋbien. 54 Kegok mme Zisasiyaŋ imbi nemba gakikiŋaŋaŋ tawemaŋgeen mka keŋan moweti imbi nemba keyet betnan atamti zet omba mmoti zeye, “Imbi nemba, geŋ wat.” 55 Kegok mme mamaŋaŋaŋ gilik zeme egaŋ keyegak dendaŋ wage. Mme Zisasiyaŋ mamaŋ bipmaŋgat meu notnaŋ sait zemideme sawun. 56 Zisasiyaŋ kegok mme mamaŋ bipmaŋaŋ nâmtemtem penaŋ mbun. Âpme Zisasiyaŋ mamaŋ bipmaŋgat am ŋengat kwitnaŋ kwitnaŋ sokbeye keyet ku zenzeyelen zemkulumideye.